หน้าหลัก | พระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว | วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี | มจธ.
สืบค้นข้อมูล

Title การทหารของไทยในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
Object Call number
Summary หนังสือเล่มนี้กล่าวถึงพระราชประวัติและพระราชกรณียกิจในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวในด้านการทหารของไทยโบราณตั้งแก่ก่อนรัชสมัยของพระองค์ การปรับปรุงกิจการทหารให้ทันสมัยเป็นแบบแผนตามระบอบสากล นอกจากนี้ยังได้กล่าวถึงการทหารในสมัยกรุงธนบุรีในรัชสมัยของสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชซึ่งหลังจากกอบกู้เอกราชแล้วนับแต่ปี 2310 ได้ทรงเร่งรัดการปรับปรุงกิจการทหารหลายประการ และทรงมีขุนนางระดับสูงที่ได้รับความไว้วางพระราชหฤทัยเป็นอย่างมากคือ เจ้าพระยาจักรี (ทองด้วง)ผู้ซึ่งได้รับมอบหมายให้เป็นแม่ทัพทำสงครามอยู่เสมอ
การจัดการทหารของสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ได้แก่ ด้านการบรรจุกำลังพล คือชายฉกรรจ์ทุกคนต้องเป็นทหาร ด้านการควบคุมบัญชาการนั้นเข้มงวดมาก มีการลงโทษรุนแรงแก่บรรดาไพร่พลที่ทำการรบไม่จริงจังหรือหลบหนี ทรงทำนุบำรุงทหารมิให้เดือดร้อนเรื่องเสบียงอาหาร ด้านอาวุธยุทโธปกรณ์ทรงรับปืนจากชาวต่างประเทศที่นำมาถวายได้แก่ ปืนศิลา ปืนนกสับ ปืนใหญ่ และหล่อปืนขึ้นใช้เองสำหรับป้องกันรักษาพระนคร ด้านกิจการทหารที่สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชทรงเปลี่ยนแปลง คือ ยุทธศาสตร์ทหาร จากเดิมยึดพระนครเป็นที่ตั้งรับเป็นยกกองทัพไปสกัดข้าศึกที่ชายแดนมีการกำหนดเขตปฏิบัติของกองทัพเขตหน้า มีการจัดปืนใหญ่ช่วยส่วนรวมเป็นครั้งแรก และด้านกำลังรบทหารเรือ พระองค์ทรงกอบกู้เอกราชโดยรวมพลอยู่ที่เมืองจันทบุรี ทรงมีรับสั่งให้ต่อเรือรบร้อยลำเศษ หลังสู้รบกับพม่าแล้วทรงใช้เรือรบในการป้องกันบ้านเมืองและขยายอาณาเขต เช่น ยกทัพเรือไปตีนครศรีธรรมราช เมื่อ พ.ศ. 2312 และการยกทัพเรือไปตีเขมร เมื่อ พ.ศ. 2314 เป็นต้น

ที่มา :
กรมยุทธการทหารบก. การทหารของไทยในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว. กรุงเทพ ฯ : โรงพิมพ์กรมยุทธศึกษาทหารบก, 2541.