| Title |
กลอนลำนำและเพลงยาวกับชาววัง |
| Object |
|
Call number |
|
| Summary |
คุณพุ่ม เป็นกวีหญิงที่มีชีวิตอยู่ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 3) และำพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 4) คุณพุ่มเคยเป็นข้าราชสำนักฝ่ายใน ตำแหน่งพนักงานพระแสง ต่อมาได้ทูลลากลับไปอยู่บ้าน คุณพุ่มมีชื่อเสียงทางสักวาและเพลงยาว โดยเฉพาะบทสักวาซึ่งนิยมในบทของบุษบา จนได้สมญาว่า "บุษบาท่าเรือจ้าง" เพราะบ้านคุณพุ่มอยู่ใกล้ท่าเรือจ้างท่าพระ
อนึ่งการที่สตรีชาววังคุ้นเคยกับกาำพย์ กลอนนั้นปรากฎจากบทความของจุลลดา ภักดีภูมินทร์ ที่กล่าวถึง สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงจำแนกชาววัง เป็น 3 ประเภทคือ
1.ชั้นสูง มีหน้าที่ เรียนวิชา เป็นนางพนักงาน เป็นนางอยู่งาน และเป็นมโหรี
2.ชั้นกลาง เป็นลูกคหบดี ที่ผู้ปกครองส่งถวายตัวเป็นข้าหลวงอยู่หับเจ้านายพระองค์หญิง หรือผู้ใหญ่ที่อยู่ในพระราชวัง รวมถึงพนักงานที่ไม่ได้ถวายตัว
และ
3.ชั้นต่ำ ได้แก่ โขลน มีหน้าที่รักษาประตูวังและรับใช้ในการงานต่างๆ รวมถึงคนรับใช้ของผู้ดีที่อยู่ในวัง
กวีหญิงที่ร่วมสมัยกับคุณพุ่มอีกท่านหนึ่งคือ คุณสุวรรณ เป็นชาววังเช่นกัน ตามประวัติที่สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ กล่าวว่า "มีอุปนิสัยใจรักการแต่งกลอนมาตั้งแต่เด็ก ได้ถวายตัวทำราชการฝ่ายในตามเหล่าสกุล เมื่อรัชกาลที่ 3 อยู่ตำหนักพระเจ้าลูกเธอ กรมหมื่นอัปสรสุดาเทพ" ผลงานที่มีชื่อเสียงคือ บทละครเรื่องอุณรุทร้อยเรื่องและพระมเหลเถไถ
ที่มา : กาญจนา วิชญาปกรณ์. "กลอนลำนำและเพลงยาวกับชาววัง," วารสารมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร. ปีที่ 4 ฉบับที่ 2 : มกราคม-เมษายน 2550 : หน้า 87-93 |
|
